Theo Wikipedia thì: Nghịch lý thời gian hay nghịch lý du hành thời gian là sự mâu thuẫn logic hay nghịch lý trong các lý thuyết giả định rằng “du hành thời gian” trở về quá khứ là khả thi. Có ít nhất ba giả thuyết tiền quả hậu nhân gợi ra bởi “du hành thời gian” từ một thời điểm về một thời điểm trước đó:
- Nghịch lý bản thể và tiền định, theo thứ tự, nói rằng, sự tồn tại của một vật thể, hay sự xuất hiện của một sự kiện là bởi vì có ảnh hưởng (ngược) lên nó bởi các sự kiện xảy ra trong tương lai của nó
- Nghịch lý ông nội, nói rằng, một sự kiện ngăn chặn một sự kiện xác định xảy ra trước đó bằng cách ảnh hưởng (ngược) lên sự kiện trước đó.
Cả hai điều này đều đúng trong trường hợp của Doraemon.
Đầu tiên, Doraemon được cháu nội Sewashi (Thực ra là cháu nội của cháu nội) của Nobita nhờ quay trở lại quá khứ để giúp ông cố của mình trở nên trở nên tiến bộ và giàu có, tức là cũng sẽ cải thiện hoàn cảnh của con cháu Nobita cũng như thay đổi về người vợ mà Nobita sẽ cưới sau này.
Theo lời kể của Sewashi thì sau này người mà Nobita sẽ cưới làm vợ chính là Jaiko, em gái của Jaian. Và việc Draemon quay trở về quá khứ sẽ giúp sự kiện này không xảy ra, hay nói cách khác là thay đổi từ Jaiko sang Shizuka.
Đây là nghịch lý thời gian xảy ra nếu Doraemon khi cậu quay về quá khứ giúp đỡ Nobita. Nếu tương lai của Nobita bị thay đổi, tức là cậu sẽ không cưới Jaiko mà thay vào đó là Shizuka. Theo như cốt truyện thì con của hai người sẽ là Nobisuke. Nhưng có một điều phải đáng lưu ý là Sewashi cùng Doraemon đến từ dòng thời gian mà Nobita sẽ cưới Jaiko chứ không phải là Shizuka.
Việc Nobita cưới Shizuka sẽ thay đổi một dòng thời gian xa hơn nữa. Tức là Sewashi cùng Doraemon sẽ không tồn tại vì Nobita không hề cưới Jaiko, mà hai người này không tồn tại thì họ sẽ không thể quay về quá khứ để thay đổi vận mệnh của Nobita lúc nhỏ là phải cưới Jaiko. Điều này sẽ tạo ra một nghịch lý thời gian. Để giải thích cho dễ hiểu thì mình sẽ minh họa nó như sau:
Dòng thời gian 1 (Dòng thời gian gốc):
Nobita + Jaiko = con của Nobita và Jaiko = (Nhiều đời sau) = Sewashi cùng Doraemon.
Dòng thời gian 2: Dòng thời gian bị sửa đổi (khi Doraemon quay về quá khứ giúp Nobita):
Nobita + Shizuka = Nobisuke = (Nhiều đời sau nhưng không hề có Sewashi)
Không có Sewashi và Doraemon thì Dòng thời gian thứ 2 này sẽ không thể xảy ra => Nghịch lý thời gian
Du hành thời gian là một việc cực kì rắc rối và liên quan đến nhiều đến lý thuyết về cơ học lượng tử, lý thuyết dây, lỗ sâu,… Nói chung là cực kì rắc rối. Vì vậy việc mà tác giả Fujiko Fujio bỏ qua việc đi sâu vào những ảnh hưởng của thời gian là hợp lý, vì nếu cứ phải tuân theo những quy tắc hay định luật thì trí tưởng tượng của tác giả sẽ không được phát huy, và chúng ta cũng chẳng có một tuổi thơ đầy màu sắc với Doraemon, Nobita cùng những người bạn.
